AI in de bouw: grote spelers boeken winst, kleinere bouwbedrijven blijven afwachten

Terwijl grote aannemers en infrabedrijven volop aan het experimenteren zijn met AI, van materieel met AI-remsystemen om de veiligheid op bouwplaatsen te verhogen tot tools die honderden pagina’s aan contracten in seconden doorzoeken, blijven veel kleinere bedrijven nog altijd aarzelend aan de zijlijn staan.

“De toepassing van AI is momenteel nog sterk gefragmenteerd,” constateert Stefani Lubbers, AI-expert bij STARC. “Grote spelers experimenteren volop, terwijl kleinere partijen vooral kijken of het wel iets voor hen is.” Die kloof wordt met de dag groter. En dat brengt zowel kansen als reële risico’s met zich mee.

In dit artikel deelt Stefani haar visie op de staat van AI in de bouw en infrastructuur, en ontdek je:

• Welke AI-toepassingen vandaag al winst opleveren in de bouw

• Waarom kleinere bedrijven nog aarzelen

• De eerste praktische stappen om met AI te starten

Want laten we eerlijk zijn: in een sector waar marges onder druk staan en concurrentie toeneemt, is de vraag niet langer óf je AI gaat inzetten. De vraag is hoe je dat slim, veilig en succesvol doet.

Grote spelers oogsten al concrete resultaten

Langzaam maar zeker kruipt AI steeds vaker de bouwplaats op. Grote aannemers en infrapartijen zijn al volop aan het experimenteren. Computer vision wordt ingezet voor veiligheidsmonitoring op bouwplaatsen en het real-time volgen van projectvoortgang. Bouwkranen worden uitgerust met camera’s die automatisch detecteren of werknemers hun helm dragen of zich in gevaarlijke zones bevinden.

Nog indrukwekkender zijn de resultaten met voorspellend onderhoud. “Daar valt gewoon heel veel winst te behalen, vooral als je kijken naar de faalkosten in die sectoren,” legt Stefani uit. AI-modellen analyseren historische data van wegen, bruggen en snelwegen om proactief onderhoud te plannen. In plaats van reactief repareren na schade, kunnen beheerders voorspellen wanneer onderhoud nodig is, met enorme besparingen op faalkosten tot gevolg.

Ook generatieve AI-modellen zoals ChatGPT en Copilot vinden hun weg naar de dagelijkse praktijk. Externe softwareleveranciers ontwikkelen gespecialiseerde tools voor het inlezen van BIM-modellen, het genereren van contracttypes en het analyseren van uitgebreide documenten. “Je kunt nu gewoon een chatbot vragen: geef me de traphoogte van een woon- of appartementengebouw dat aan deze eisen voldoet,” legt Stefani uit. “Waar je vroeger urenlang door contracten van 200 pagina’s moest scrollen, krijg je nu binnen enkele seconden het juiste antwoord.”

Barrières voor kleinere bedrijven

Terwijl de koplopers al oogsten, blijven kleinere bouwbedrijven terughoudend. Die aarzeling is niet onbegrijpelijk. “Ze zeggen vaak: we doen het al jaren op deze manier, het werkt al jaren heel goed. Waarom zouden we nu opeens alles omgooien?”, aldus Stefani.

Deze cultuurweerstand wordt versterkt door praktische zorgen. Het ‘black box’ karakter van AI-modellen zorgt voor ongemak. “Je ziet dat bepaalde partijen echt wel willen weten hoe die stappen dan worden gemaakt en hoe zo’n model tot een bepaald antwoord komt. En dat is eigenlijk bij heel veel soorten AI-modellen moeilijk te duiden”, erkent Stefani.

Bovendien speelt vaak ook het managementteam een rol: zij willen wel aan de slag met AI, maar zodra er budget of middelen voor vrijgemaakt moeten worden, wordt de stap vaak alsnog terughoudend gezet.

Ook ontbreekt het kleine bedrijven vaak aan diepgaande AI-kennis. “Het is best lastig om te bepalen welke toepassing voor jouw organisatie écht de meeste waarde oplevert”, zegt Stefani. Dat gebrek aan interne expertise maakt het moeilijk om de juiste keuzes te maken. Welke AI-oplossing past bij jouw bedrijf? Waar liggen de grootste kansen? En hoe voorkom je dat je investeert in technologie die uiteindelijk niet rendeert?

Begin klein, maar begin wél

Het goede nieuws? Je hoeft niet meteen alles om te gooien. “Begin klein, maar begin wél”, adviseert Stefani. “Oefen met ChatGPT of verken hoe je zelf een AI-model kunt inzetten.”

Voor een strategische aanpak raadt ze aan een intern AI-pilotteam op te zetten. “Betrek iemand van de werkvloer, iemand van IT en iemand uit het management. Zo combineer je praktijkervaring, technische kennis en beslissingsbevoegdheid.”

Praktische workshops helpen vervolgens om AI concreet en begrijpelijk te maken. “Leg uit wat AI is, hoe je een LLM-model gebruikt, en laat zien hoe iedereen er vandaag al mee kan beginnen, al is het maar voor een e-mail of agendabeheer.” Met deze kleine stappen maak je je team vertrouwd met AI zonder grote investeringen of risico’s, terwijl je meteen de praktische waarde laat zien.

Start vandaag met AI

De technologie is er en de toepassingen worden steeds toegankelijker. Voor veel bouwbedrijven is dit het moment van de waarheid. Blijf je vasthouden aan bekende werkwijzen terwijl de sector om je heen transformeert? Of kies je ervoor om proactief mee te gaan in deze ontwikkeling? De keuze die je nu maakt, bepaalt waar jouw bedrijf over vijf jaar staat.

Met diepgaande kennis van de bouwsector én bewezen AI-expertise helpen we je om AI om te zetten in tastbare resultaten. Benieuwd hoe wij dat aanpakken? In ons volgende artikel delen we onze bewezen 4-stappen aanpak om AI succesvol in te zetten in de bouw.

Onze aanpak